Wat er in het echte experiment gebeurde? De deelnemers verzonnen voornamelijk reeksen die hun eerste idee bevestigden (het optellen van 2), in plaats van reeksen die hun idee zouden kunnen ontkrachten. Ze hadden bijvoorbeeld ook reeksen kunnen noemen zoals 1-2-3 of 3-5-7, maar die werden minder vaak bedacht. Het had hen uiteindelijk wel sneller naar de juiste regel geleid, maar hun brein was vooral gefocust op bevestiging van hun eerste hypothese.
De werkelijke regel was namelijk gewoon "getallen in oplopende volgorde". Het maakte niet uit hoe groot de stappen tussen de getallen waren, zolang ze maar toenemen.
Dit experiment laat zien hoe sterk de confirmation bias kan zijn. Zelfs als we proberen objectief te zijn, zoeken we vaak onbewust naar informatie die ons gelijk geeft en negeren we mogelijkheden die ons ongelijk kunnen bewijzen. Het is een les in hoe belangrijk het is om bewust naar tegengestelde informatie te zoeken en onze aannames voortdurend te testen.
De confirmation bias in het dagelijks leven
Wason's onderzoek liet zien dat we snel conclusies trekken en die niet meer in twijfel trekken, zelfs als ze fout zijn. De confirmation bias uit zich op verschillende manieren:
Informatieverzameling: we zoeken alleen informatie die onze verwachtingen bevestigt.
Afwijzing: we negeren informatie die niet overeenkomt met onze mening.
Framing: we interpreteren gebeurtenissen zodat ze passen bij onze overtuigingen.
Herinnering: we onthouden vooral informatie die onze overtuigingen bevestigt.
Voorbeelden van de confirmation bias
Nieuws
Stel je voor dat je een sterke politieke overtuiging hebt, links of rechts. Je zult waarschijnlijk geneigd zijn om nieuwskanalen en kranten te lezen die jouw mening ondersteunen. Als je links georiënteerd bent, volg je nieuwsbronnen die progressieve ideeën promoten, terwijl je als rechtsgeoriënteerd persoon liever op conservatieve bronnen teruggrijpt. Dit betekent dat je informatie die jouw bestaande overtuigingen uitdaagt vaak vermijdt of wantrouwt. Zo versterk je onbewust je eigen wereldbeeld en blijf je binnen je eigen informatieve bubbel hangen.
Social media
Sociale media zijn een broedplaats voor de confirmation bias. De algoritmes van platforms zoals TikTok, Instagram en Twitter zijn ontworpen om je betrokken te houden door je content te laten zien die je waarschijnlijk leuk vindt.
Laten we zeggen dat je vaak berichten over een bepaald dieet liket. Het platform zal je meer van dit soort content laten zien, waardoor je overtuiging over de voordelen van dit dieet steeds sterker wordt. Dit creëert een filterbubbel waarbinnen je vooral informatie tegenkomt die jouw ideeën bevestigt en tegengestelde meningen nauwelijks een kans krijgen.
Stereotypen en vooroordelen
De confirmation bias speelt ook een grote rol bij het in stand houden van stereotypen en vooroordelen. Stel dat je denkt dat een bepaalde collega altijd te laat komt (néé, je kunt ons echt niet dwingen om een naam te noemen). Elke keer dat die persoon te laat is, bevestigt dit jouw beeld. De keren dat hij op tijd is, vergeet je snel of merk je niet eens op. Hierdoor blijft je negatieve beeld van deze collega bestaan en wordt zelfs versterkt. Dit mechanisme werkt ook op grotere schaal met sociale groepen en culturele stereotypen, waarbij we gedrag dat niet binnen ons stereotype past vaak negeren.
Hoe je de confirmation bias voor je marketing kunt gebruiken
De confirmation bias is niet alleen een valkuil, maar kan in je marketing ook een hulpmiddel zijn. Hier zijn wat manieren om 'm te benutten.
Gebruik clichés en stereotypen
Clichés en stereotypen zijn diepgewortelde overtuigingen die mensen vaak zonder na te denken accepteren. Door hierop in te spelen, kun je je marketingboodschap krachtiger maken. Stel je voor dat je een luxe horloge verkoopt. Door termen te gebruiken zoals "Zwitserse precisie" roep je direct een beeld op van kwaliteit en vakmanschap, iets wat mensen graag geloven.
Dit betekent overigens niet dat je blind moet zijn voor de moderne tijdgeest. Mensen zijn tegenwoordig gevoeliger voor stereotypering en clichés. Belangrijk dus om een balans te vinden en je boodschap respectvol te houden.
Gebruik reviews en testimonials
Reviews en testimonials zijn goud waard in marketing. Ze bieden potentiële klanten de bevestiging die ze zoeken voordat ze een aankoop doen. Als iemand al half overtuigd is van jouw product, zullen positieve reviews hen over de streep trekken. Denk aan jezelf: hoe vaak heb je niet op recensies vertrouwd bij het kiezen van een restaurant of het kopen van een nieuwe telefoon?
Plaats dus niet alleen maar reviews op je website, maar zorg ervoor dat ze opvallen. Mensen willen zich bevestigd voelen in hun keuzes en echte verhalen van andere klanten kunnen daarin een grote rol spelen.
Personalisatie en retargeting
Personalisatie is een andere manier om de confirmation bias te benutten. Door je marketing af te stemmen op het gedrag en de voorkeuren van je klanten, geef je hen immers precies wat ze willen zien. Stel je voor dat iemand vaak zoekt naar sportkleding op je website. Door hen advertenties te laten zien van nieuwe sportkledingcollecties, voelen ze zich begrepen en bevestigd in hun interesse.
Retargeting werkt op dezelfde manier. Wanneer een klant je website bezoekt en een product bekijkt zonder te kopen, kun je hen later advertenties van dat product laten zien. Dit herinnert hen aan hun eerdere interesse en bevestigt hun oorspronkelijke keuze, wat de kans vergroot dat ze alsnog tot aankoop overgaan.
Benieuwd hoe we voor H. Essers inzetten op personalisatie?